Πολλαπλή σκλήρυνση (Σκλήρυνση κατά πλάκας)

Η Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) ή Σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια χρόνια νόσος που καταστρέφει νεύρα του νωτιαίου μυελού, του κεντρικού νευρικού συστήματος αλλά και τα οπτικά νεύρα.

Συμπτώματα της νόσου

Αδυναμία-Μουδιάσματα

Ανάλογα με τα νεύρα που καταστρέφονται προκαλείται:

• Αδυναμία σε, τουλάχιστον ένα, χέρι ή πόδι
• Μουδιάσματα
• Διαταραχή ισορροπίας
• Σπασμοί μυών

Τα συμπτώματα αυτά προοδευτικά δυσκολεύουν τη βάδιση

Προβλήματα στην όραση

Πολλοί από τους ασθενείς της νόσου παρουσιάζουν οπτική νευρίτιδα που προκαλείται από φλεγμονή του οπτικού νεύρου με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται συνήθως στο ένα μάτι, θολή όραση, προβλήματα στη διάκριση των χρωμάτων, πόνος στα μάτια και προσωρινή απώλεια της όρασης.

Προβλήματα στην ομιλία

Σε σπανιότερες περιπτώσεις φθείρονται τα νεύρα που μεταφέρουν τα σήματα της ομιλίας από τον εγκέφαλο. Τότε παρουσιάζονται προβλήματα στην ομιλία, η οποία χάνει την καθαρότητα και φυσικότητα της. Σε ακόμη πιο σπάνιες περιπτώσεις παρατηρούνται προβλήματα στην κατάποση.

Άλλα συμπτώματα

Η ΠΣ μπορεί να επηρεάσει και την πνευματική διαύγεια και οξύτητα τους ασθενούς. Δηλαδή μπορεί να απαιτηθεί περισσότερος χρόνος για την επίλυση ενός προβλήματος ή μπορεί να παρουσιασθούν προβλήματα συγκέντρωσης ή ακόμα και ήπια απώλεια μνήμης. Επίσης μπορεί να παρουσιαστούν προβλήματα ακράτειας επειδή σε κάποιες περιπτώσεις καταστρέφονται τα νεύρα που δίνουν εντολή από τον εγκέφαλο στην κύστη. Τέλος η κόπωση είναι ένα σύμπτωμα της νόσου. Μπορεί και μετά από έναν καλό ύπνο να αισθάνεται ο ασθενής κουρασμένος.

Τί προκαλεί την ΠΣ;

Σε ασθενείς με ΠΣ, το περίβλημα που προστατεύει τις νευρικές ίνες  καταστρέφεται με αποτέλεσμα να διαταράσσεται η μετάδοση μηνυμάτων από τον εγκέφαλο προς το σώμα αλλά και αντίστροφα. Αυτό το περίβλημα αποτελείται από μία λιπώδη ουσία την μυέλινη. Η μυέλινη μονώνει ηλεκτρικά τα νεύρα και τα βοηθά να στέλνουν ηλεκτρικά σήματα τα οποία ελέγχουν την κίνηση, την ομιλία και άλλες λειτουργίες. Όταν η μυέλινη καταστρέφεται τότε τα νευρικά σήματα δεν μεταδίδονται κανονικά.

Τα αίτια για τα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα καταστρέφει τον ιστό που περιβάλλει τα νεύρα δεν είναι γνωστά. Ερευνητές έχουν παρατηρήσει ότι στην περιοχή του ισημερινού τα κρούσματα ΠΣ είναι πολύ λίγα και αυξάνουν όσο αυξάνει η απόσταση από τον ισημερινό. Για τον λόγο αυτό πολλοί ερευνητές θεωρούν ότι πρέπει να παίζει ένα σημαντικό ρόλο η βιταμίνη D, η οποία είναι η βιταμίνη που έχει σχέση με την έκθεση στον ήλιο. Η έλλειψη της βιταμίνης αυτής έχει στενή σχέση με τις αυτοάνοσες ασθένειες. Έχουν γίνει πολλές μελέτες σχετικά με το θέμα και πολλές γίνονται ακόμα. Επίσης παίζει έναν ρόλο στην ΠΣ και η κληρονομικότητα.

Η ΠΣ δεν εκδηλώνεται με τον ίδιο τρόπο σε κάθε ασθενή. Συνήθως εναλλάσσονται περίοδοι με εξάρσεις και υφέσεις. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις με προοδευτική επιδείνωση των συμπτωμάτων της νόσου.

Θεραπεία της νόσου

Δεν υπάρχει θεραπεία για την ΠΣ. Στους ασθενείς όμως χορηγούνται φάρμακα που σκοπό έχουν να μειώσουν τη συχνότητα αλλά και την ένταση των ώσεων της νόσου. Έτσι σήμερα η αντιμετώπιση της νόσου δίνει πολύ μεγαλύτερη ανακούφιση και καλύτερη ποιότητα ζωής για τον ασθενή.

Σήμερα σε αρκετές  δυτικές χώρες υπάρχει μια αυξανόμενη χρήση της φαρμακευτικής κάνναβης στην αντιμετώπιση της ΠΣ. Σχετική ερευνητική δουλειά γίνεται σε πολλές χώρες και σε πολλά επίπεδα. Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα των ερευνών αυτών, που είναι σε εξέλιξη, είναι πολύ ενθαρρυντικά.

Άσκηση και ΠΣ

Με την μέτρια έως ελαφρά άσκηση, μπορεί ο ασθενής να δει βελτίωση στη δυσκαμψία, την κόπωση και άλλα συμπτώματα της ΠΣ. Αν όμως υπερβάλλει στην άσκηση, τότε μπορεί να χειροτερέψει την κατάσταση του. Η διάρκεια της άσκησης πρέπει στην αρχή να είναι 10 λεπτά, και σταδιακά να αυξάνεται, σε διάρκεια και ένταση, μέχρι ενός σημείου που θα καθορισθεί από τον γιατρό που παρακολουθεί τον ασθενή.